Ksiazka powstala wskutek upowszechniania sie bezwykopowych technologii stosowanych do budowy tuneli. Wychodzi ona naprzeciw rosnacemu zapotrzebowaniu na wiedze z zakresu technologii drazenia tuneli przeznaczonych dla podziemnej infrastruktury sieciowej. W niniejszym opracowaniu przedstawiono maszyny i urzadzenia nimi sterujace, scharakteryzowano pluczki, rozwiazania materialowe oraz zasady obliczania konstrukcji rurociagow i komor technologicznych. Opisano organizacje placu budowy, problemy legislacyjne, zagrozenia powstajace wskutek stosowania bezwykopowych tech-nologii tunelowania na zagospodarowanych obszarach, wreszcie koszty realizacji. Zaprezentowano takze najciekawsze zrealizowane w Polsce projekty oraz perspektywy rozwoju technologii tunelowania w oparciu o nieprzecietne przedsiewziecia zagraniczne. Opracowanie uzupelnia dolaczona do ksiazki plyta zawierajaca animacje ilustrujace technologie HDD i mikrotunelowania.