Ksiazka Mowa ojcow potrzebna od zaraz. Finskie spory o jezyk narodowy w pierwszej polowie XIX wieku opowiada o zmianach postaw jezykowych w Finlandii na poczatku XIX stulecia. W roku 1809 Finlandia, od sredniowiecza stanowiaca czesc Szwecji, zostala oderwana od dawnej metropolii i przylaczona do Rosji jako autonomiczne wielkie ksiestwo. Poszukujac nowej formuly tozsamosci, finskie elity - w wiekszosci szwedzkojezyczne - zaangazowaly sie w projekt narodotworczy, w mysl ktorego wiekszosciowy jezyk finski mial stac sie medium narodowej kultury. Procesowi temu towarzyszyly zywe dyskusje, w ktorych szczegolowe zagadnienia normy jezykowej przeplataly sie z dalekosieznymi rozwazaniami nad istota jezyka, jego stosunkiem do umyslu i rola w tworzeniu narodowej wspolnoty. Wylaniajaca sie z owczesnych sporow koncepcja "jezyka narodowego" bardzo odbiega od romantycznych idealow, ktore przyswiecaly samym dyskutantom.

*

"Jest to rzecz oryginalna, co niewatpliwe, bo nikt w Polsce nie zna «przypadku finskiego», a na pewno nie potrafi tak kompetentnie, a zarazem atrakcyjnie o nim pisac. Ponadto Lukasz Sommer przypadek ten umieszcza na bogatym tle porownawczym, obejmujacym Skandynawie i kraje nadbaltyckie, co czyni jego prace paradygmatyczna, czyli ustanawiajaca pewien wzor nowoczesnego, a zarazem srodkowoeuropejskiego podejmowania tej problematyki".

z recenzji Andrzeja Mencwela