BOHATEROWIE, HOCHSZTAPLERZY, OPISYWACZE,
Wokol Zydowskiego Zwiazku Wojskowego
Dariusz Libionka i Laurence Weinbaum

Powstanie w getcie warszawskim cieszy sie autentycznym i nieslabnacym zainteresowaniem nie tylko w Polsce i Izraelu. Szczegolne kontrowersje wzbudza niejasna i zafalszowana historia Zydowskiego Zwiazku Wojskowego, drugiej obok Zydowskiej Organizacji Bojowej organizacji zbrojnej warszawskiego getta.
W ksiazce czytelnik znajdzie nowatorskie ujecie historii i mitu Zydowskiego Zwiazku Wojskowego. W pierwszej czesci (Dekonstrukcja) autorzy pokazuja, jakim manipulacjom podlegala przez dziesieciolecia historia powstania w getcie i samego ZZW. Odslanianie kolejnych zafalszowan i znieksztalcen pozwolilo im nie tylko na obalenie rozlicznych mitow obecnych w literaturze przedmiotu, lecz takze na uwidocznienie niebezpieczenstw wynikajacych z podporzadkowania badan naukowych takiej czy innej polityce historycznej. Ujawniaja przy tym zarazem fatalne skutki wybujalych ambicji osobistych. W drugiej czesci ksiazki (Rekonstrukcja) autorzy podejmuja probe odtworzenia rzeczywistej dzialalnosci syjonistow rewizjonistow (Nowej Organizacji Syjonistycznej i organizacji mlodziezowej Betar) w okresie okupacji niemieckiej. Wykorzystujac nieznane materialy zebrane w trakcie kwerend w archiwach polskich i izraelskich, przedstawiaja nowe interpretacje dokumentow i relacji funkcjonujacych w obiegu naukowym. Autorzy omawiaja dzialalnosc rewizjonistow pod okupacja sowiecka w Wilnie i niemiecka w Warszawie w latach 1939-1941, by nastepnie naswietlic szeroki kontekst tworzenia zbrojnego oporu w getcie warszawskim i na tym tle ukazac relacje miedzy ZZW a ZOB, kontakty rewizjonistow z polska konspiracja, epizody z powstania, a wreszcie losy pozostalych przy zyciu czlonkow ZZW.

Praca Libionki i Weinbauma z wielu wzgledow jest ksiazka wzorcowa. Jezeli chodzi o wnikliwosc i celnosc argumentacji, o nieslychanie staranna i umiejetnie przeprowadzona analize malo znanych i nieznanych zrodel, praca ta moze sluzyc za model solidnej pracy historyka i powinna stac sie lektura obowiazkowa dla mlodych adeptow historii.
z recenzji prof. Jana Grabowskiego

ZYDZI W POWSTANCZEJ WARSZAWIE
Barbara Engelking i Dariusz Libionka

Jak dotad tylko nieliczni historycy powstania upominali sie o pamiec o wkladzie Zydow w czyn zbrojny walczacej Warszawy. Niewielu autorow poswiecalo swoja uwage tym z nich, ktorzy znalezli sie wsrod ludnosci cywilnej. Niniejsza ksiazka wypelnia te luke.
Sklada sie ona z dwoch zasadniczych czesci. Pierwsza dotyczy udzialu Zydow w walce, druga zas losu ludnosci cywilnej w ogarnietej powstaniem Warszawie oraz tych, ktorzy po kapitulacji zdecydowali sie pozostac w gruzach miasta. Obie te perspektywy ?wojskowa? i ?cywilna? choc w wielu miejscach krzyzuja sie ze soba, przynosza odmienne problemy
Aby mozliwie najwierniej odtworzyc losy Zydow w powstanczej Warszawie autorzy wykorzystali wszelkie dostepne rodzaje zrodel, zarowno ze strony polskiej, jak i zydowskiej, w wielu miejscach oddajac glos swoim bohaterom, wykorzystujac ich wspomnienia, pamietniki i relacje.

Autorzy zebrali caly rozproszony material archiwalny w Polsce i w Izraelu, dotarli do wielu nieznanych dotad relacji, zgromadzili wiekszosc znanej literatury. Zmierzyli sie z problemem badawczym, ktory do tej pory byl czesciej materia emocjonalnego sporu publicystow niz rozwazan naukowcow. Powstalo dzielo, ktore uzupelnia obraz (...) Powstania Warszawskiego. Ksiazka pokazuje wielki fenomen spoleczny i militarny Powstania Warszawskiego, (...) pokazujac, ze przez probe te przeszli rowniez Zydzi, walczac u boku Polakow.
Z recenzji Janusza Marszalca