Wydane wspolnie z Centrum Europejskim Natolin
Pierwsze tak obszerne opracowanie poswiecone analizie spotkan, a czesciej zderzen, kilkunastu kultur narodow Europy Wschodniej z kultura rosyjska, niezwykle bogata, ale narzucana administracyjnie i politycznie przez imperium rosyjskie.
Autor porownuje stosowane metody rusyfikacyjne i sposoby walki z rusyfikacja, podejmowane przez kultury bardzo roznorodne i bedace na roznych etapach wlasnego rozwoju historycznego. Zasieg obejmuje narody zyjace na terenie rosyjskiego frontu zachodniego (antypolskiego) - Ukraincy, Bialorusini, Litwini, Zydzi; - frontu polnocnego (antyszwedzkiego) - Finowie, Estonczycy, Lotysze; poludniowego (antytureckiego) - Gruzini, Ormianie, gorale kaukazcy, Tatarzy Krymscy, Moldawianie. Okres objety analiza - od XVIII wieku do 1917 roku.
Ksiazka zawiera duzo faktow historycznych i pokazuje zachodzace miedzy nimi zwiazki, po drugie - przekonuje, ze w szczegolnie trudnych sytuacjach historycznych kultura moze stac sie skuteczna bronia w walce o przetrwanie zagrozonego narodu. Porownanie tych narodowych historii sklania do refleksji jak ewoluuje i czym staje sie kultura w zyciu narodu zniewolonego politycznie.